YİNE BİR VERGİ BARIŞI
VERGİ AFFI / VERGİ BARIŞI NEDİR?
Vergi, devletin milli gelirden kanun yoluyla aldığı parasal bir paydır.Kısaca,tüzel ve de gerçek kişilere yüklenen ekonomik yükümlülüklerdir.
Ülkemizde Vergi İdaresi, biriken vergi alacaklarını tahsil etmek için yıllardır belirli zamanlarda “vergi affı” veya “vergi barışı” adı altında düzenlemelerle vergi alacağını tahsil etmeye çalışmıştır.
Şimdi ise Komisyonca 31 Ağustos 2020 öncesindeki ödemekle yükümlü olunan tüm borçlar bu yapılandırma kapsamına alınarak, faizler silinecek, borçlar taksitlere bölünüp kolayca ödenebilecek.
PEKİ HANGİ BORÇLAR BU YAPILANDIRMA KAPSAMINA DAHİL EDİLDİ
Yapılandırma; VUK a tabii vergiler ,aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları… Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, KDV, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Özel Tüketim Vergisi, Emlak Vergisi,Çevre Temizlik Vergisi;ilan-Reklam,Atık Su,Yol Katılım Payları,Trafik Cezaları,Gümrük Vergisi, Öğrenim Ve Katkı Kredisi Borçları,Köprü-Otoyol Geçiş İhlali Cezaları, Sosyal Güvenlik Sigorta Primleri gibi devlete olan GECİKMİŞ olan, geniş bir alana sahip boç türlerinin fazileri ve de para cezalarını kapsıyor.
Es geçilmemesi gereken husus ise maske takmama cezasında herhangi bir kolaylık sağlanmıyor. COVID-19’la mücadele kapsamında Hıfzıssıhha Kanunu çerçevesinde kesilen para cezaları bu kapsam dışında tutuluyor.
GSS prim borcu olanlar da bu gruba dahil edilmiş olup son ödeme tarihi olan 30/04/2021 e kadar ücretsiz olarak sağlık hizmetlerinden yararlanmalarına imkan sağlanmıştır.
Daha önce yapılandırmaya katılanlar ya da yapıladırması bozulmuş olanlar da bu düzenleme kapsamında yer alacaklar.
AFFA NE ZAMANA KADAR BAŞVURU YAPILABİLECEK, İLK TAKSİT ÖDEMESİ NE ZAMAN?
Başvurular yıl sonuna kadar yapılacak.İsteyen gecikme zamlarını peşin ödeme yolunu seçerek %90 ı silinecek şekilde ,isteyen de 18 taksitle 36 ayda ödeme yapabilecek.
Vergiler için ilk tasit ödeme günü 31/01/2021 ,
Sosyal Güvenlik Primleri idari cezaları,gecikme cezaları ve faiz zamları için ilk taksit ödeme günü 28/02/2021 olarak ,
GSS prim borcu olanlar içinse ödeme tarihi 30/04/2021 oarak düzenlenmiştir.
CUMHURİYET DÖNEMİNDE KAÇ TANE AF KANUNU YÜRÜRLÜĞE GİRDİ?
1924 yılından 6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun ile düzenlenen yapılandırmaya kadar 33 adet vergi affı çıkarılmıştır.
Durumu karmaşık hale getiren ise son 9 yılda her 2 yılda bir vergi affı çıkarılmasıdır.Kısaca hatırlayacak olursak;
- 2008 yılında 5811 Sayili Bazi Varliklarin Milli Ekonomiye Kazandirilmasi Hakkinda Kanun
- 2011 yılında 6111 Bazi Alacaklarin Yeniden Yapilandirilmasi İle Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlik Sigortasi Kanunu Ve Diğer Bazi Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapilmasi Hakkinda Kanun
- 2014 yılında 6552 Sayili İş Kanunu İle Bazi Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapilmasi İle Bazi Alacaklarin Yeniden Yapilandirilmasina Dair Kanun
- 2016 yılında 6736 Bazi Alacaklarin Yeniden Yapilandirilmasina İlişkin Kanun
- En son ise, 11/5/2018 tarihli ve 7143sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun 18/5/2018 tarihli ve 30425 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir
92 yılda 33 adet düzenleme yapılmış olup basitçe denkleme vurduğumuzda her 33,45 ayda bir vergi affı çıkartılmış olduğunu görüyoruz.
3 YANLIŞ 1 DOĞRUYU GÖTÜRÜR MÜ
Gelin birlikte bu afların olumlu olumsuz yanlarıyla ne kadar adaletli olduğunu sesli düşünelim ,
Öncelikle zamanında hem okuyup hem çalışmış bir genç olarak KYK nın bu kapsama dahil edilmesini yerinde verilmiş bir karar olarak görüyorum.İstatistiklere göre KYK dan yararlanan ,geri ödeme yükümlülüğü doğan 3,1 milyon genç bulunmakta ve tutar ise 5,3 milyona tekabül ediyor.
Günümüz zorlu şartlarını göz önünde bulundurduğumuzda 2020 itibariyle 81 ilde toplamda 206 üniversite var.Bunlardan 129 u devlet,77 si vakıf üniversitesi…2019 yılında mezun sayımız 7,1 milyona yükseldi.Mezun sayımız bu kadar artmışken her 5 mezunumuzdan 4 tanesi işsiz kalıyorken ve de mezun sayımızın istihdamın 2 katı hızla arttığı bir ortamda bu gençlerimizin 2 yıl içerisinde iş bulmasının imkansız olduğunu hepimiz biliyoruz.Zaten yeterince ağır bir hayal kırıklığı ve de psikolojik baskı ile yaşayan hayata daha ılımlı bakması gereken gençlerimizden ödenmeyen KYK ların haciz yoluyla alınmaya çalışıldığını da hesaba katarak konuyu öğrenciler tarafından olumlu buluyorum.
Devletin en önemli gelir kaynağının vergiler olduğunu biliyoruz ki şu anda tüm dünyada COVID-19 Salgını nedeniyle ekonomik dengeler alt üst olmuşken bu affın gelmesi beklenmeyen bir hamle olmadı.Devletin mali, sosyal ve diğer görevlerini yerine getirebilmesi için azalan vergi gelirleri ile Hazineye daha kolay yoldan kaynak sağlamak amacıyla geçici de olsa bir çözüm olması açısından olumlu değerlendirebiliriz. Gelin görün ki vergi affının amacı Hazine’ye bir miktar gelir sağlamakken bir yandan da sahte belge kullananlar için koruma kalkanı oluşturmaktadır.Vergi idareleri açısından galibiyet sadece ümidi kesilmiş olan alacakların bir kısmının alınmasını sağlamasıdır.
Özel sektörün kamuya olan borç yükünü hafifleterek,piyasayı canlandırarak şirketlerin yeni başlangıç yapmalarını sağlıyor. Bu canlanma ile birlikte hem istihdam eksilmemiş hem de yatırıma,üretime teşvik sağlanmış oluyor.Bu sayede işletmeler kayıtlarını fiili durumlarına uygun hale getirecekler bu da kayıtlı ekonomiye geçişte teşvik edici bir unsurdur. – Aynı matrah artırımları ile belirlenen yıllar arasında incelemeden muaf olunması durumdaki gibi…- Kasa- Stok düzenlemeleri yapılarak ,gerçeği yansıtır raporlamalar yapılacak.Durumu kayıtları gerçeği yansıtmayan ve borçlu bir mükellef olarak değerlendirirsem benim için bu af nimet niteliğinde olacaktır.Dürüst,kayıtlarının güvenilirliğinden emin,zamanında vergisini ödeyen bir mükellef olarak değerlendirdiğimde haksızlık olduğunu düşünüp,bundan sonra vergiye konu olan dönem kazançlarımın ödemek konusunda daha güvensiz ve de ‘‘Nasılsa af çıkar ödemeyim ’’tutumunda olmama sebep olacaktır.Kayıtlara dahil edilen varlıkların Kurumlar Vergisi mükelleflerince ortaklara dağıtılması durumda,kar dağıtımına bağlı stopaj yapılmayacaktır.Gerçek ve tüzel kişi ortaklar tarafından elde edilen bu tutarlar vergilendirilmeyecek.Ayrıca işletmeye dahil edilen varlıklar kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmadan işletmeden çekilebilecektir.
Sabit maaşlı TY olarak yorumlayacak olursam benden her ay sorulmadan otomatik vergimi kesiyorlar.Bünyesinde bulunduğum şirket benden bunu peşinen keserken kendisi ödüyor mu onu da bilmiyorum.Tam da bu noktada güven eksikliği yaşayarak kanunun adındaki gibi idare ile aramada bir BARIŞ tesis etmiş olmayacağım.
AR-GE yatırımları desteklenerek,iyileştirme ile ülkenin cazip bir yatırm merkezi haline gelmesinin önünü açabilmesi ihtimali ile olumlu yorumlanabilir.
Kanunlar sonrası ilk taksit ödemesiyle adli takipler duracağından,yargının da iş yükü hafiflemiş oluyor ve kurumların işleyişi rahatlıyor. Öte yandan af ne vergi sistemini düzeltebilecek ne de caydırıcı bir ceza sistemini beraberinde getirebilecek.Yani uzun soluklu bir rahatlama söz konusu olmayacaktır.
AF AFFI DOĞURUR MU
Piyasayı canlandırmak,hazineye gelir sağlamak gibi her ne kadar olumlu amaçlara da hizmet etse adalete olan inancı sorgulatacağından ,vergi sistemindeki tıkanıklıklara uzun vadede çözüm olamayacağından,mevcut bilinç ve denetimin etkinsizliği devam edeceğinden bizi kısır döngünün içerisine hapsederek 2 yıl sonra tekrar bu senaryo ile karşılayacaktır. Tabii bu süreç içerisinde sevgili meslektaşlarımın bildirimdeki uğraşlarından,mesailerinden söz etmiyorum bile… Sadece geçmişi düzenleyen bu uygulama tam anlamıyla tahsilatı sağlıklı bir zemine oturtamadığından vergi adaleti konusunda soru işaretlerine sebep oluyor. Tüm gelişmiş ülkelerde de uygulandığı halde, ülkemizde bir türlü başarı ile uygulanamayışının sebeplerinden birisi de kazanç oranında vergi alınamamasıdır.
SMMM TUĞBA YENİŞAN
