VERGİ MAHKEMESİNDE DAVA AÇILMASI TAHSİLATI DURDURUR MU?
Vergi mahkemesinde açılan her dava tahsilatı durdurmaz. Vergi mahkemelerinde açılan davaların tahsilat işlemini durdurabilmesi için açılan davanın hukuki niteliği önem taşır. Bir vergi davasının tahsil işlemlerini durdurabilmesi için tarhıyat aşamasına ilişkin dava açılmış olması gerekir.
Vergi neden önemlidir?
Devletin bütçe gelirleri içerisindeki en büyük pay kuşkusuz vergi gelirlerine aittir. Diğer bütçe gelirlerinin yanında vergi gelirleri, özelliği ve avantajları nedeniyle tercih edilmektedir. Devlet, mükelleflerden vergi tahsil ederken adalet ve eşitlik ilkelerine uygun hareket etmek zorunda olup, bu husus Anayasamızda da ayrıntılı bir şekilde vurgulanmıştır.
Vergi, her zaman güncel bir konu olup, gerek bireyler gerek şirketler gerekse ekonomik veriler açısından önemli bir yere sahiptir. İstikrarlı ve güçlü bir ekonomi yanında demokrasi seviyesi açısından da verginin önemi büyüktür.
Vergiler; devletin veya devletten vergilendirme yetkisini almış diğer kamu tüzel kişilerinin, gerçek ve tüzel kişilerden, hukuki zorunluluk altında, kanunda belirtilen kurallara göre ve herhangi bir karşılık olmadan aldıkları ekonomik değerlerdir.
Türk Vergi Sisteminin Özelliği Nedir?
Vergi alacağı vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vuku veya hukuki durumun tekemmülü ile doğar. Konuyu örnekleme ile açıklamaya çalışırsak, gelir vergisi açısından bir kazancın elde edilmesi, katma değer vergisi açısından ise bir hizmetin yapılması vergiyi doğuran olay olarak kabul edilir.
Türk vergi sisteminde kural olarak beyan üzerine tarh usulü benimsenmektedir. Bununla birlikte, verginin beyanına ilişkin eksiklikler bulunması durumunda vergi idaresi tarafından resen ve ikmalen tarh usulü bulunduğu gibi hiç beyan olmadığı bazı durumlarda verginin idarece tarhı da söz konusu olabilmektedir.
Normalde beklenen, vergi mükelleflerinin vergilerini beyan dönemlerinde beyan ederek ödemeleridir. Ancak, vergilerini beyan etmeyen veya eksik beyan eden mükellefler hakkında vergi incelemesi yapılabilmekte veya diğer sebeplerle matrah farkı bulunan mükelleflere vergi cezalı tarhıyatlar yapılabilmektedir. Mükellefler, tarh edilen vergilere karşı uzlaşma, ödeme vb. yollara başvurabilecekleri gibi vergi mahkemeleri nezdinde dava açma yolunu da tercih edebilirler.
Vergi mahkemelerinde açılan vergi davaları hangi usule tabidir?
Vergi davalarında yapılan yargılamalar 2577 sayılı İdari Yargılama Usül Kanununa tabidir. Ayrıca, İYUK ve Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa atıfta bulunulan haller saklı kalmak üzere, vergi uyuşmazlıklarının çözümünde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uygulanır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanununun 7. maddesinde, dava açma süresinin, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gün olduğu, 8. maddede ise, sürelerin, tebliğ, yayın veya ilan tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlayacağı kurala bağlanmıştır. Bu hükme göre vergi ve ceza ihbarnamelerine karşı otuz gün içinde yetkili vergi mahkemesi nezdinde dava açılması gerekir.
Vergilendirme işleminin hangi aşamasına karşı açılan vergi davası tahsilatı durdurur?
Vergiyi doğuran olayın ortaya çıkmasından sonra sürecin tamamlanmasına kadar, bazı aşamaların geçmesi gerekmektedir. Bu aşamaların her biri idari işlemlerle gerçekleşmektedir. Vergilendirmenin bütün olarak hukuka uygun olabilmesi için verginin doğumundan tahsiline kadarki aşamalarında hukuka uygun olarak gerçekleşmesi gerekir. Bu aşamalar 4T olarak isimlendirilen verginin tarhı, tebliği, tahakkuku ve son olarak tahsili olarak sayılabilir.
İhbarname yapılan tarhıyatın vergi muhatabına bildirildiği vesikadır. İhbarnamelerde, İhbarnamenin sıra numarası, ihbarnamenin tanzim tarihi, verginin nev’i, mükellefin soyadı adı (Tüzelkişilerde unvanı), mükellefin açık adresi, vergilendirme dönemi, verginin matrahı, verginin hesabı, verginin miktarı, kısa ve açık bir ifade ile ikmalen veya re’sen vergi tarhını icabettiren sebepler, vergi mahkemesinde dava açma süresi, vergi mahkemesinde dava açma şekli belirtilmelidir.(VUK 34,35 m.)
Uygulamada haklarında düzenlenen vergi ceza ihbarnamelerine karşı yani tarhıyat aşamasına karşı vergi mahkemeleri nezdinde dava açan bazı mükelleflere henüz dava aşaması sonuçlanmadan ödeme emri düzenlenip tebliğ edildiği görülmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27. maddesinin 4. fıkrasında, Vergi mahkemelerinde, vergi uyuşmazlıklarından doğan davaların açılması, tarh edilen vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümlerin ve bunların zam ve cezalarının dava konusu edilen bölümünün tahsil işlemlerini durduracağı hükme bağlanmıştır. Bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.
NOT: YASAL HAKLAR SAKLIDIR. YAZILAR İZİN ALINMAKSIZIN VE ATIF YAPILMAKSIZIN KULLANILAMAZ. www.davavergi.com
